نه نوع مدل کسب‌وکار آنلاین

پولدارشو

یکی از رایج‌ترین پرسش‌ها برای استارت‌آپ‌های آنلاین (و حتی کسب‌وکارهای بزرگ مثل توییتر و فیس‌بوک) این است: «مدل کسب‌وکار شما چیست؟»

نکته‌ جالب درباره‌ مدل‌های کسب‌وکار این است که جادوی چندانی در کار نیست. مدل‌های کسب‌وکار تا حد زیادی از قبل مشخص و تعیین شده‌اند و تنها کاری که باید انجام دهید این است که یکی از آن‌ها را در کسب‌وکار خود اعمال کنید. مسئله مهم این است که مدل درستی را انتخاب کنید. حتی می‌توانید ترکیبی از چند مدل را استفاده کنید.
این مدل‌های کسب‌وکار واقعا جدید نیستند. من چند سال پیش در پستی با عنوان «۹ مدل کسب‌وکار روی وب» درباره‌ آن‌ها نوشته‌ام. البته این موضوع هرگز قدیمی نمی‌شود، به همین دلیل تصمیم گرفته‌ام دوباره اطلاعاتی را درباره‌ آن ارائه دهم.

من از ساختار مدل کسب‌وکاری صحبت می‌کنم که پروفسور مایکل رپا (Michael Rappa)، مدیر موسسه تحلیل‌های پیشرفته در دانشگاه ایالتی کارولینا شمالی، درباره‌ آن پژوهش کرده است. او نوشته‌ای با عنوان «مدل‌های کسب‌وکار در وب» دارد که همه‌ انواع مدل‌های کسب‌وکار را توضیح می‌دهد. این موارد عبارت‌اند از:

مدل واسطه‌گری
واسطه‌ها کسانی هستند که بازار می‌سازند: آن‌ها خریداران و فروشندگان را کنار هم می‌آورند و انجام معاملات را آسان می‌کنند.

مدل تبلیغات
مدل تبلیغات اینترنتی، نسخه گسترده‌ای از مدل پخش برنامه از طریق رسانه‌های سنتی است. پخش‌کننده‌های برنامه، که در اینجا وب‌سایت‌ها هستند، محتوا و خدماتی (مثل ایمیل، IM، و وبلاگ) را به همراه پیام‌های تبلیغاتی عرضه می‌کنند. این پیام‌ها معمولا به‌صورت بنر هستند.

مدل داده محوری
وقتی مشتریان قصد انجام خریدی را دارند، اطلاعاتی که به‌صورت مستقل درباره‌ تولیدکنندگان و محصولاتشان جمع‌آوری شده باشد برایشان مفید خواهد بود. در این میان بعضی از شرکت‌ها نقش داده محور (واسطه‌های اطلاعات) را ایفا می‌کنند و به خریداران و فروشندگان کمک می‌کنند بازار موردنظر را بهتر درک کنند.

مدل بازرگانی
این مدل شامل عمده‌فروشان و خرده‌فروشان محصولات و خدمات است. ممکن است خرید بر اساس فهرست قیمت‌ها یا حراج انجام شود.

مدل تولیدی (مستقیم)
مدل تولیدکننده یا «مدل مستقیم» بر قدرت اینترنت مبتنی است که بر اساس آن تولیدکننده (مثلا شرکت‌هایی که محصولات یا خدماتی را ارائه می‌کنند) می‌تواند مستقیما به خریداران دسترسی پیدا کند و درنتیجه کانال توزیع، کوتاه‌تر خواهد شد.

مدل همکاری
مدل همکاری، برخلاف پرتال‌های کلی که به دنبال این هستند که حجم زیادی از ترافیک را به یک سایت سرازیر کنند، برای افراد، در هر وب‌سایتی که باشند، امکان خرید فراهم می‌کند. بدین‌صورت که درصدی از درآمد به سایت‌هایی داده می‌شود که در این همکاری شریک هستند.

مدل اجتماعی
دوام مدل اجتماعی به وفاداری کاربران آن بستگی دارد. بعضی از کاربران، زمان و احساسات زیادی را صرف سایت‌ها می‌کنند. درآمد در این مدل ممکن است بر فروش محصولات جانبی، خدمات یا همکاری‌های داوطلبانه استوار باشد. همچنین ممکن است درآمد به تبلیغات زمین‌های و مشترک شدن برای دریافت خدمات پیشرفته بستگی داشته باشد.

مدل عضویت
کاربران باید به‌صورت دوره‌ای (روزانه، ماهانه یا سالانه) هزینه‌ای را برای استفاده از خدمات بپردازند.

مدل سودمندی
مدل سودمندی یا «مبتنی بر تقاضا» ،بر اساس اندازه‌گیری کاربرد محصول، یا رویکرد «پرداخت در حین استفاده» شکل گرفته است.
اگر تمایل دارید جزئیات بیشتری درباره‌ هر مدل بدانید، این مدل‌ها در سایت رپا (Rappa) با جزئیات کامل توضیح داده شده‌اند. ، می‌توان این مدل‌ها را با هم ترکیب کرد و با ایجاد تفاوت‌هایی جزئی، مدل‌های جدیدی ساخت. بااین‌حال، این فهرست مناسبی برای شروع  کار است.
حالا بگویید شما از چه مدل‌هایی استفاده می‌کنید؟ کدام مدل‌ها را می‌توان در توییتر و فیس‌بوک به کار گرفت؟