به زندگی روحانی جوان ایلامی که برای خرج زندگیاش مشغول دامداری و کشاورزی است خوش آمدید
این لباس، لباس کارگری است
با اینکه لباس روحانیت به تن دارد اما کار کردن را عار نمیداند. او مانند خیلی از مردم شهرش زمین شخم میزند و دام پرورش می دهد، عقیدهاش این است که وقتی انسان کار کند و نان بازوی خودش را بخورد خدا او را بیشتر دوست دارد.این روحانی جوان در این چند سالی که وارد کار کشاورزی و پرورش گوسفند شده نه تنها برای خودش بلکه برای ۱۵ نفر از همشهریانش نیز اشتغالزایی کرده است.
میخواستم کارآفرین باشم
حجت الاسلام مسعود نیک نام تازه به ۲۶ سالگی پا گذاشته ، او آنقدر به کارش علاقه دارد که همان ابتدای صحبتمان میگوید:« کاش شبانه روز از ۲۴ ساعت بیشتر بود و من فرصت بیشتری برای رسیدگی به کارهایم داشتم»
ماجرای ورود این روحانی جوان به حیطهی کشاورزی و دامداری از همان ابتدای ورودش به حوزهی علمیه و تحصیل دروس حوزوی شکل گرفت.
حاج آقا نیکنام با همان لهجهی شیرین ایلامیاش در این باره میگوید:« سال ۸۸ بود و تازه درس حوزوی را آغاز کرده بودم. احادیث زیادی از ائمه (ع) دیدم که شیعیان را به کار و تلاش دعوت میکردند. از طرفی مقام معظم رهبری روی اقتصاد مقاومتی تاکید ویژهای داشتند به همین خاطر تصمیم گرفتم شروع کنم به کار کردن. مدتها به این فکر میکردم که چه کاری میتوانم انجام بدهم که هم برای خودم و هم برای همشهریانم سود دهی داشته باشد تا اینکه به این نتیجه رسیدم وارد حرفه مرغداری شوم.
«برای شروع کار ۲۰ یا ۳۰ تا مرغ خریدم و در پشت بام خانه آنها را نگهداری کردم، بعد از مدتی به این فکر افتادم که وارد کار پرورش گوسفند شوم، به همین خاطر، شروع کردم به تحقیق دربارهی نگهداری گوسفند و پرورش آن. همان زمان توانستم طویله ای را در ۱۵ کیلومتری پیدا کردم که سالها بود کسی در آنجا کار نمی کرد. آنجا را با توجه به قیمت مناسبی که داشت برای این کار انتخاب کردم. با توجه به اینکه برای اجارهی آنجا خیلی هزینه نکرده بودم شروع کردم به مرمت و بازسازی و بعد رفتم سراغ خرید گوسفند.
او ادامه میدهد: برای خرید گوسفند باید تجربه ی زیادی داشت. ازآنجا که من اطلاعاتی در این زمینه نداشتم و تجربهام کم بود از دوستانم که در این حرفه بودند کمک گرفتم و با کمک آنها ۳۰ میش خریدم.»
میش همان گوسفند ماده است و اگر قصد دارید وارد کار پرورش گوسفند شوید، میشهای آبستن خریداری کنید:«میشهایی که خریدم ۲۰ میلیون تومان برایم هزینه داشت که فراهم کردن این پول کار خیلی سخت بود. به هر غریبه و آشنایی رو انداختم و از چند جا با دوندگیهای زیاد وام گرفتم تا توانستم این پول را جور کنم.»
آغاز به کار
کار روحانی جوان با همین ۳۰ گوسفند آغاز شد و در عرض چند سال آنقدر پیشرفت کرد که حالا بین دامداران و پرورش دهندگان گوسفند برای خودش جایگاهی دارد، اما این تمام فعالیتهای مسعود نیک نام نیست. این مرد جوان درکنار پرورش گوسفند مدتی است که کار پرورش زنبورعسل، پرورش اسب و کشاورزی را هم آغاز کرده است و از این راه ها نیز درآمد دارد.
این روزها حجت الاسلام مسعود نیک نام بیشتر توانش را روی پرورش گوسفند گذاشته است. او این کار را از صفر آغاز کرده و برای رسیدن به اینجا سختیهای زیادی را به جان خریده و شاید به همین دلیل است که کارش را دوست دارد.
تجربههایی که نیک نام ۲۶ ساله در این راه به دست آورده میتواند سرمشق افرادی باشد که دوست دارند وارد کار پرورش گوسفند شوند .
در ادامه گزارش ،حجت الاسلام نیکنام مراحلی را که برای راه اندازی یک دامداری و پرورش گوسفند باید پشت سر بگذارید را برای ما توضیح میدهد.
مکان مناسب برای پرورش گوسفند
اولین کار و به گفتهی آقای نیکنام مهمترین قسمت کار، انتخاب مکانی مناسب برای نگهداری گوسفند است «گوسفند جزء آن دسته حیوانهای اهلی است که تقریبا در هر شرایط آب و هوایی دوام میآورد و نگهداری آنها احتیاجی به امکانات پیشرفته ندارد، وسعت مکان نگهداری دام به این بستگی دارد که شما قصد دارید با چه تعداد حیوان کارتان را آغاز کنید. هرچه تعداد گوسفندهایتان بیشتر باشد شما احتیاج به زمین بیشتری خواهید داشت، اما به نظر من سعی کنید مکان مورد نظرتان را بیرون از شهر اجاره یا خریداری کنید، چون معمولا قیمتهایشان به صرفهتر است. برای شروع کار، وسایل خاصی هم احتیاج ندارید، می توانید با ساده ترین امکاناتی که در دسترس است استارت بزنید. مثلا یک بشکه را ببرید و آن را به محل آبخوری حیوانات تبدیل کنید. البته در کارتان آنقدر سریع سود میکنید که می توانید با گذشت زمان کم، با مصالح مناسب شروع به تجهیز طویلهی کنید.
خرید گوسفند
قدم بعدی و صد البته مهم ترین قسمت کار، خرید گوسفند است که اگرحتی اندکی در این مرحله اشتباه کنید، قطعا به موفقیت نمیرسید. نیکنام در این باره میگوید: «قبل از اینکه اقدام به خرید کنید به شما توصیه میکنم با تعداد کمی گوسفند به طور مثال ۲۰ گوسفند کارتان را آغاز کنیدکه اگر خدایی متوجه شدید که این کار به دردتان نمی خورد بتوانید بدون اینکه ضرر ببینیدکنار بکشید.
هنگام خرید بهتر است فردی که در این زمینه خبره است همراهیتان کند. درست مثل من که از دوستم کمک خواستم. در کشور ما نژادهای زیادی از گوسفند وجود دارند اما میان همه ایننژادها توصیه میکنم به سراغ گوسفند کردی بروید که اصیل ایران است و برای شروع کار پرورش، بهترین گزینه است.»
چند بخریم؟
بازار خرید و فروش گوسفند همانند بازار سکه و طلا و ارز است و هر روز یک قیمت دارد اما به طور کلی میتوان قیمتی را به دست آورد:« هدفتان را از همان ابتدا مشخص کنید منظور از هدف این است که شما قصد دارید گوسفند پرورشی و یا به گفته خودمانی گوشتی داشته باشید و یا اینکه میخواهید حیوان را برای زاد و ولد نگهداری کنید.
اگر قصد دارید وارد کار پرواری شوید باید به چند نکته توجه کنید. ابتدا اینکه گوسفندی که قصد خریداری دارید باید حداقل ۴ ماهه و نر باشد، مادهها را بیشتر برای زاد و ولد انتخاب می کنند نه برای پرواری. هزینهای که برای یک گوسفند ۴ ماهه یا همان برّه پرداخت میکنید در فصول مختلف سال فرق دارد. در فصل بهار امسال میتوانید این گوسفند را کیلویی ۸ تا ۹ هزار تومان خریداری کنید.کافی است ۲ ماه از این بره نگهداری کنید تا رشد کند و وقتی به گوشت آمد آن را کیلویی ۱۲ تا ۱۳ و گاهی اوقات تا ۱۴ هزار تومان هم به فروش برسانید.
اما اگر قصد دارید وارد کار پرورش و زاد و ولد گوسفند شوید ماجرا کمی متفاوت است. در این صورت شما باید میش یا همان گوسفند مادر خریداری کنید. قانونی در این میان وجود دارد و آن هم این است که شما گوسفند مادر را کیلویی نمی خرید و آنها قیمت مشخصی دارند.مثلا شما میتوانید یک جفت گوسفند را به قیمت یک تا دو میلیون تومان خریداری کنید. .وقتی میش را خریداری کردید اگر بتوانید به خوبی از حیوان مراقبت کنید و غذای مناسب به او بدهید میتواند دوبار در سال زاد و ولد کند.
خرید علوفه
بخش دیگرکار که میتواند کیفیت کارتان و مرغوبیت گوشت گوسفندانتان را تضمین کند خرید علوفه است. حجتالاسلام نیک نام با اشاره به اینکه برای خرید علوفه نیز یک سری قوانین وجود دارد توضیح میدهد:«اگر شما می خواهید درکار پرورش و زاد و ولد گوسفند باشید باید مرتعی در خارج از شهر خریداری کنید و با استخدام یک چوپان گوسفندانتان را در مراتع بچرانید.
اگر قصد دارید وارد کار گوسفند پرواری شوید؛ کارتان آسانتر است و دیگر احتیاجی به چوپان و مرتع ندارید و میتوانید به مراکزی که گله داران و گوسفند داران میشناسند مراجعه کنید تا علوفهی مورد نیاز حیوان هایتان را خریداری کنید.این علوفه که حرفش را میزنم یونجه ،کاه،جو و کنستانتره است که هر کدام قیمت خودشان را دارند.
خوراک دام
حجت الاسلام نیک نام درباره طریقه دادن خوراک به دام نیز اینطور میگوید:« گوسفند سه وعده غذایی صبح ، ظهر و شب دارد، بهترین خوراک برای گوسفند به اینصورت است که شما صبحها کمی کاه همراه با کنستانتره به حیوان بدهید، ظهر یونجه بدهید و شب هم کاه و یونجه را در برنامهی غذایی اش بگذارید. وی ادامه میدهد: «نکتههای دیگری نیز وجود دارد که شما در طول کار فرا خواهید گرفت، مثل اینکه در هفته یک یا دوبار باید به گوسفند نمک بدهید. نمک، ویتامینهای لازم را به حیوان میرساند.»
بهتر است مجوز داشته باشید
کار باید قانونی باشد تا به مشکل برخورد نکنید.گوسفند داری هم جزء آن دسته از مشاغلی است که یک روال قانونی برای خودش دارد که نیک نام دراین باره می گوید: «شما برای گوسفنداری باید با سازمان دامپزشکی درارتباط باشید.آنها هر از چند گاهی، دامهایتان را معاینه و سلامتشان را تایید میکنند. آن موقع میتوانید با خیال راحت کارتان را ادامه بدهید. برای گرفتن مجوز از دامپزشکی مراحل سختی پیش رویتان نیست و این کار به راحتی انجام میشود.
ذبح هم یاد بگیرید بد نیست
هرچند خود حجت الاسلام نیک نام کار ذبح انجام نمیدهد اما عقیده دارد کار ذبح یک هنر است که اگر آن را یاد بگیرید به دردتان میخورد. او میگوید: «اگر کار ذبح را آموخته و به این کار علاقمند باشید برای ذبح هر گوسفند ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان میتوانید دریافت کنید این بعلاوه پوست گوسفند است که به شما میرسد. این روزها پوست گوسفند ارزش چندانی ندارد اما افرادی هستند که هر پوست را به مبلغ ۵ هزار تومان خریداری میکنند.»
منبع:
جعفر پاکزاد
مجله همشهری سرنخ