گفت و گو با رامین رضایی فرد، جوانی که از طریق هنرش شروع به کارآفرینی کرده است
مقداری هنر ذاتی، حجم زیادی از خلاقیت، وسایل کار ساده و ارزان تمام چیزهایی است که برای وارد شدن به کار طراحی وسایل چوبی و ساخت آنها به آن احتیاج دارید، کاری که اگر کمی ظرافت و دقت چاشنی آن کنید، محال است به سود قابل توجه و چشمگیری دست پیدا نکنید. گفت و گوی ما را با رامین رضایی فرد؛ یکی از کسانی که خلاقیتش را به کار گرفت و به سود رسید بخوانید و با قدمهایی که باید برای شروع این کار بردارید آشنا شوید.
ماجرای درست کردن وسایل با چوب برای رامین رضایی فرد از پنج سالگی شروع شد، یعنی از زمانی که در زیر زمین خانهاشان در چهار راه مختاری تهران،در کنار مادر اصالتا هندی هنرمند و نقاشش و پدر خوش ذوقش برای خودش کارگاه کوچکی درست کرده بود و در آن کار می کرد.
روزگار نوجوانی و جوانی او هم در این کارگاه سپری شد اما وقتی در رشته رادیولوژی دانشگاه اهواز قبول شد، برای مدتی از کارگاهش فاصله گرفت،مدتی بعد او ایران را به مقصد یکی از کشورهای آسیای جنوب شرقی ترک کرد اما آنجا هم به کار قالب گیری و جواهر سازی مشغول شد.
سال ۷۴ رامین رضایی فرد که ۲۹ سال داشت به ایران بازگشت و کارگاه خودش را راه اندازی کرد، مدت زیادی نگذشته بود که به او سفارش ساخت و طراحی غرفهای در فرودگاه مهرآباد را دادند و از آن به بعد مشتریها او را به یکدیگر معرفی کردند و آوازهی کارهایش دهن به دهن چرخید.
حالا با گذشت بیست سال او نه تنها در کار دکور سازی برای برنامه های تلویزیونی و صنعت مبلمان سازی دست دارد، بلکه دکوریهایی شگفت انگیز را با چوب خلق می کند. وسایلی که روح خاصی در آنها جریان دارد. با اینکه رامین رضایی فرد این هنر را به صورت ذاتی در خودش دارد و برای رسیدن به آن در کلاس ها و کارگاه های زیادی شرکت نکرده است اما می گوید:«بدون شرکت در کلاس های آموزشی، موفقیت در این کار برای بیشتر افراد ممکن نمی شود».
کلاس ها را جدی بگیرید
رامین رضایی فرد که از کودکی استعداد عجیبی برای انجام کارهای هنری داشت، در اولین فرصتی که به ایران بازگشت، سری به کلاسهای کار با چوب جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران زد، «زمانی که در این کلاسها ثبت نام کردم، خیلی از دوستان به من گفتند نیازی به شرکت در این کلاس ها ندارم اما من به توصیهشان گوش ندادم، چون میخواستم مبانی این کار را به خوبی یاد بگیرم تا اگر کسی از من در مورد کاری که انجام می دهم سوال کرد بتوانم به خوبی جوابش را بدهم.»
رضایی فرد معتقد است آدمها بعد از آنکه استعداد درونی خودشان را کشف کردند و آن را در وجودشان پرورش دادند باید زیر نظر استاد آن رشته تعلیم ببینند تا بتوانند به این استعدادشان جهت بدهند، اما شرکت در این کلاسها به تنهایی برای حرفهای شدن کافی نیست، در این کار شما باید به روز باشید. مدلهای مختلف را در اینترنت ببینید و کارهای برندهای معروف را هم دنبال کنید با بتوانید ایدهای که در ذهن دارید را طراحی کنید.
به گفته آقای رضایی فرد،اگر به دنبال کلاسهای آموزشی هستید، کلاس هایی به اسم «معماری داخلی و دکوراسیون» در موسسات آموزش عالی آزاد در سراسر کشور برای شرکت علاقه مندان این حرفه وجود دارد که نرخ های مختلفی برای هر کدام از آنها تعریف شده است، از ماهی یک میلیون و دویست وپنجاه هزار تومان گرفته تا جلسه ای ۵۵ هزار تومان . طول هر دوره هم بستگی به استعداد و مهارت خودتان دارد، با شرکت در این کلاسها میتوانید مبانی اصلی کار را به خوبی یاد بگیرید.»
کار های عجیب و غریب، هنری نیستند
در شغلهای هنری، به خصوص هنرهای تجسمی، داشتن سبک خاص و متفاوت از دیگران و دوری از کپی برداری بسیاراهمیت دارد.
رامین رضایی فرد، اکنون بیشتر در سبک مدرن کار میکند. او به همان اندازه که وسواس به خرج می دهد تا کارهایش تکراری نباشد توصیه میکند:«افراد نباید کارهای دفرمه و عجیب و غریب انجام دهند و اسمش را کار هنری بگذارند، این جور کارها مشتری ندارد و مردم کارهایی را می پسندند که پشتش فکر و خلاقیت خوابیده باشد.»
رضایی فرد، خودش جزو کسانی است که معمولا با ادغام چندین سبک مشخص به نوآوری دست پیدا میزند و معمولا هم از نتیجهی کارش رضایت دارد.
کار با چوب، جذابیت خاصی دارد
جالب است بدانید که ساختن چنین آثاری که معمولا با قیمت زیاد به فروش میرسند، نیاز به مواد اولیه گرانقیمتی ندارد. چوب، خمیر کاغذ، سرامیک و گل میتوانند موادی باشند که شما روی آن هنرتان را به نمایش می گذارید.
رضایی فرد با تمام این مواد سر و کار داشته اما کار با چوب، برایش جذابیت خاصی دارد، او می گوید: «چوب اصالت خودش را حفظ میکند و چون بافت زنده است، انسان می تواند روحش را به خوبی احساس کند. برای همین هم کارهای هنری تاثیرگذار، از چوب ساخته شدهاند.»
عموما وسایل مربوط برای کار با چوب مشخص هستند، تعدادی اره فارسی بر ، مته های مختلف، اره های برقی و دستی به اندازه های متفاوت، میخکوب ها و دریل های پیچ بند ، مغارهایی در اندازه های متفاوت و انواع لوازم کارگاهی کوچک و پر کاربرد و…که آن ها را می شود به قیمت های مختلفی، از پنج تا صد میلیون تومان تهیه کرد.
قیمت این وسایل بستگی به بزرگ بودن کارگاه و میزان حرفه ای بودن کار هم دارد، اما کسی که اولین بار دست به کار می شود تا هنری خلق کند با پنج میلیون تومان می تواند یک کارگاه خوب با ابزار و وسایل لازم داشته باشد.
اول باید مشاور خوبی باشید
پس از کشف استعداد، آموختن مهارت و انتخاب مواد اولیه، نوبت شماست که هنر خودتان را برای دیگران به نمایش بگذارید. اما این هنر، تنها هنر دست نیست.
رامین رضایی فرد در همین آغاز کار به چند نکته مهم اشاره می کند:« مثلا در ابتدای کار، شما باید با مشاورههایی که به مشتریهایتان می دهید آنها را ترغیب کنید تا سفارش کارهایشان را به شما بدهند، اصولا مشاوره دادن و یا جذب مشتری کار مشکلی است. باید مواظب باشید همان خدماتی را به مشتری ارائه بدهید که در ابتدا با او در میان میگذارید. یک جورهایی نباید به مشتریانتان، وعده وعید بدهید چرا که این کار باعث می شود در آخر با سفارش دهندهها به مشکل بربخورید و آنها نه تنها خودشان دیگر برای کار به شما سر نزنند، بلکه مشتریان دیگرتان را هم از این کار منع کنند.
در مرحله بعدی، شما باید با طرحهایی که به عنوان نمونه به افراد نشان می دهید آنها را هیجان زده کنید تا مشتاق شوند وسیلهای که در ذهن دارند با ایدههای شما اجرایی شود. زمانی که تمام این کارها را انجام دادید نوبت میرسد به اصلیترین مرحلهی کارتان که ساختن سفارشهاست.
برای این کار، شما باید کارگاه مجهزی داشته باشید با تمام ابزارآلات و وسایل مخصوص ، اگر شما بخواهید چنین کارگاهی را با تمام امکانات و به تنهایی اداره کنید باید بین ۳ تا ۵ میلیون تومان سرمایه داشته باشید، اگر این مبلغ را در اختیار ندارید، گزینه ی پیش رویتان انجام کار گروهی است. البته مبلغی که گفتیم برای یک کارگاه ساده و کوچک است، اگر قصد دارید مکان بزرگی را راهاندازی کنید، بهتر است به فکر سرمایهی ۱۰۰ میلیون تومانی باشید.
بهتر است کار گروهی انجام دهید
زمانی که شما گروهی از افراد متخصص مانند طراح، طراح آشنا با نرم افزارهای سه بعدی ، برش کار، سازنده و بازاریاب را کنار خودتان داشته باشید، دیگر لازم نیست تمام سختی کار را خودتان به تنهایی تحمل کنید و البته دیگرشروع این کار برای شما هزینهی سنگینی را رقم نمیزند.
رضایی فرد درباره کارگاه خودش می گوید: «زمانی که بچه ها به صورت گروهی مشغول به کار می شوند بعد از مدتی هر کدام می توانند کارگاه جداگانه ای برای خودشان داشته باشند و از ما سفارش کار بگیرند. ما هم به صورت قراردادی با آنها کار می کنیم. برای مثال، ما در ابتدا ۹ نفر بودیم اما الان پنج نفرمان کارگاه های مخصوص به خودمان را داریم و ما به صورت پیمانکاری ، سفارشهایمان را برای آنها می فرستیم. کار کردن با این شرایط هم برای ما بهتر است هم برای آنها.»
هنر و زمانی که صرف میکنید چند؟
پس از اینکه تمام سفارشها را به مرحلهی تحویل رساندید باید هزینهی مربوط به خودتان را دریافت کنید. سود این کار هم مانند تمام کارهای هنری دیگر بستگی به خودتان دارد. هر چقدر خلاقیت زیاد تری به خرج بدهید، سود بیشتری هم دریافت می کنید. گذشته از این، هر چه اعتبار شما در این حرفه بیشتر باشد کاری که انجام می دهید گرانتر است.
در حال حاضر کاری که ما انجا می دهیم در هر متر حدود ۵۵ تا ۶۰ درصد سود به همراه دارد که ۱۰ درصدآن صرف حمل و نقل و دیگر هزینه های پیش بینی نشدهی میشود. با تمام این حرف ها، باز هم کارهای هنری از اهمیت و محبوبیت خاصی برخوردار هستند.
خیلی اوقات شما از مواد اولیهی بسیار ارزان برای ساخت اشیاء استفاده میکنید و آن را به قیمت بالایی میفروشید. میزان هنر و زمانی که شما صرف کاری می کنید قیمت آن کار را مشخص میکند. کارهایی که ممکن است ۹۰ درصد برای شما سود آوری داشته باشد.
با فکر تولید انبوه، خداحافظی کنید
حالا اگر به همین سفارش هایی که مشتریانتان به شما می دهند قانع نباشید و وارد بحث تولید انبوه در این شغل شوید شکست میخورید چرا که این روزها محصولات تولید انبوه چنین هنرهایی مشتری ندارد. در کارگاه آقای رضایی فرد از هر طرح تنها یک نمونه ساخته می شود و بس . کارهایی که مشتری ها فقط یک نمونه از آن را سفارش می دهند. کارهای سفارشی با قیمت مناسب همیشه مشتری خودش را دارد.
منبع: همشهری سرنخ
گلسا سادات بحری
عکاس: عطیه باقری