راه‌اندازی مراسم ازدواج اگرچه برای خانواده‌ها دردسر بزرگی به نام هزینه‌های سرسام آور را به ارمغان آورده از سوی دیگر به عده‌ای کمک می کند تا کسب و کارهایی بر پایه این مراسم راه اندازی کنند. مزون لباس عروس یکی از مشاغل جذاب اما پر دغدغه است که در کشورمان از رونق و جایگاه ویژه ای برخوردار است. برای راه اندازی این کسب و کار جذاب مجموعه ای از عوامل دخیل هستند که می توان به کم بودن سلسله قوانین و مقررات در آن اشاره کرد.
بیشتر مزون‌های فعال در شهرهای مختلف کشور فاقد مجوز بوده و به صورت غیر رسمی فعالیت می‌کنند. البته در این مورد می‌توان به نبود یک قانون واحد هم اشاره کرد. راه اندازی مزون مانند سایر کسب و کارها نیاز به مجموعه مجوزهایی دارد اما نمی توان مجموعه مدارک مورد نیاز برای راه اندازی یک مزون را با سایر کسب و کارها مقایسه کرد. برای دریافت مجوز فعالیت مزون تنها چند شرط مورد نیاز است.
برای دریافت جواز کسب، با مراجعه به اتحادیه پوشاک باید مدارک را تحویل داد. مدارک مورد نیاز عبارتند از اصل هرگونه قرارداد عادی یا رسمی به نام متقاضی، فتوکپی سند ملک یا سند اجاره رسمی قبلی (در صورت مالک بودن متقاضی، ارائه اصل و کپی سند مالکیت و بنچاق نیز الزامی است) اصل شناسنامه، اصل کارت پایان خدمت (متولدین ۱۳۴۴ به بالا) عکس پشت نویسی شده، اصل کارت ملی، تأییدیه کدپستی واحد صنفی با نشانی صحیح از ادره پست منطقه. نگاهی به مدارک مورد نیاز نشان می دهد که مراحل دریافت جواز مزون لباس نسبت به سایر مشاغل بسیار آسان تر است.
برای راه اندازی یک مزون لباس عروس به یک فضای بزرگ ۸۰ تا ۱۲۰ متری نیاز است. فضای مناسب یکی از مهم ترین مواردی است که بر میزان کیفیت محصول و کمیت مشتریان تأثیر می‌گذارد. نسرین مقنع، صاحب یک مزون در خیابان جمهوری می گوید به دلیل متفاوت بودن مشتریان مزون لباس عروس باید محیط کار علاوه بر داشتن استانداردهای عمومی به چیدمان و طراحی داخلی هم آراسته باشد.
به گفته وی، یک مزون لباس عروس علاوه بر داشتن یک اتاق پرو عمومی باید یک اتاق بزرگ مناسب برای پرو نهایی داشته باشد تا همراهان عروس بتوانند نسبت به محصول نهایی اظهار نظر کنند. همین موضوع باعث می شود متراژ یک مزون لباس عروس بالا برود.
همچنین یک مزون لباس عروس در وهله اول نیاز به وسایل متعددی برای راه اندازی دارد. یک مزون متوسط علاوه بر داشتن یک خیاط، یک خرجکارچی، یک کمک خیاط، برشکار، اتوکش و یک مدیر نیاز به وسایلی هم دارد. مهم‌ترین وسایل مورد نیاز یک مزون لباس عروس عبارت است از چرخ خیاطی، چرخ زیگزال، چرخ گلدوزی، قیچی برقی، وسایل کامل لحیم کاری، اتوی بخار، اتوی پرسی، انواع نخ ها، میزهای خیاطی به تعداد افراد شاغل در مزون، پارچه، چسب و. . .
در همین راستا شما به ابزاری مثل چرخ خیاطی با قیمت ۱۲ تا ۱۵ میلیون تومان، چرخ زیگزال با قیمت ۳ تا ۶ میلیون تومان، چرخ گلدوزی با قیمت ۵ تا ۸ میلیون تومان، اتوی پرسی با قیمت ۲ تا ۴ میلیون تومان، اتوی بخار با قیمت یک تا ۳ میلیون تومان، وسایل کامل لحیم کاری با قیمت ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان، قیچی برقی با قیمت یک میلیون و ۸۰۰ تا ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و میز خیاطی با قیمت ۳۵۰ تا ۶۰۰ هزار تومان نیاز دارید. یک حساب سرانگشتی نشان می دهد که برای راه اندازی یک مزون لباس عروس بین ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان هزینه خرید وسایل اولیه نیاز است. این در حالی است که عمده هزینه راه اندازی یک مزون مربوط به اجاره یا رهن ملک مورد نظر است.
با توجه به اینکه بیشتر مزون های لباس عروس در خیابان جمهوری، میرداماد و کوچه برلن هستند اختلاف قیمت در این نقاط شهر بسیار قابل ملاحظه است. برای مثال اجاره یک ملک تجاری ۱۰۰ متری برای مزون عروس در خیابان میرداماد بین ۸ تا ۱۰ میلیون تومان هزینه خواهد داشت. این در حالی است که یک ملک تجاری مناسب برای مزون لباس عروس در خیابان جمهوری بین ۴ تا ۶٫۵ میلیون اجاره داده می‌شود البته هزینه اجاره در کوچه برلن ۱۰درصد کمتر از خیابان جمهوری است.
مراکز مختلفی به عنوان بورس لباس عروس کشور شناخته می‌شوند اما در این میان خیابان جمهوری تقاطع ولیعصر، خیابان میرداماد و کوچه برلن از مهم ترین مراکزی هستند که به عنوان بورس لباس عروس شناخته می شوند. در این مراکز پاساژهایی برای دوخت لباس عروس وجود دارد که با قیمت های مختلف این محصولات را تولید می کنند.
خیابان جمهوری که به عنوان اصلی ترین مرکز مزون لباس عروس پایتخت و حتی کشور شناخته می شود علاوه بر دوخت مرکز پخش کشوری این محصولات هم ا ست.
به گفته اکرم باشنگ، صاحب مزون شهرزاد در خیابان جمهوری «بیشتر لباس هایی که در شهرهای مختلف به فروش می رسند محصول مزون های واقع در این خیابان هستند.» به گفته وی، مزون داری به مراتب سخت تر از فروشندگی لباس است زیرا بیشتر فروشگاه های لباس در معرض دید و در دسترس مشتریان است اما اکثر مزون ها در حاشیه این فروشگاه ها قرار دارد به همین دلیل درآمدزایی را برای مزون داران سخت تر کرده است.
علیرضا معصومی، صاحب یک مزون در افسریه تهران می‌گوید مشتریان مزون های لباس عروس خواهان کالاهایی متمایز تر از کالاهای فروشگاه های عادی سطح شهر هستند و مسلما اگر تمایز واضحی میان محصولات مزون و فروشگاه شهری نباشد، مخاطب دلیلی برای رجوع به مزون نخواهد یافت. این تمایز می تواند در قیمت، به روز بودن، مدل های خاص یا هرچیز دیگری خود را نشان دهد. البته بیشتر مواقع کیفیت و قیمت است که به عنوان نقطه تمایز خود را نشان می دهد.
وی در پاسخ به سوال پول نیوز مبنی بر اینکه کدام مزون ها برتری بیشتری دارند و می توانند موفق‌تر عمل کنند، گفت «مزون هایی که کار خود را روی تولید و فروش متمرکز کرده‌اند به مراتب موفق تر از مزون هایی هستند که کالایی را از کشورهای خارجی وارد می کنند و آن را با کمی دستکاری به قیمت های گزاف در بازار توزیع می‌کنند.
مزون‌هایی که مسئولیت تولید و فروش را بر عهده می‌گیرند از نظر تعداد مشتری در سطح قابل قبولی قرار دارند و به نسبت درآمدها آنها بیشتر از سایرین است. همچنین ارتباط مستقیم با مشتریان باعث ایجاد نوعی تبلیغات دهان به دهان می شود که به افزایش مشتریان منجر خواهد شد.
لباس عروس در دسته محصولاتی قرار می‌گیرد که مشتری فصلی دارد. به عنوان مثال در ماه هایی مانند رمضان و محرم این
شغل نه تنها درآمد چندانی نداشته بلکه با رکود مواجه می شود اما در ماه های دیگر اواضاع بهتری را تجربه می کند.
به گفته مریم علی زاده، صاحب مزون عروس مهتاب در خیابان جمهوری، مشتریان یک مزون متوسط با سابقه فعالیت قابل قبول چهار تا شش مشتری است که با احتساب هزینه های دستمزد خیاط، دستمزد طراح، خرید پارچه و یراق آلات، نگین و کریستال، دانتل و. . . سود ۵۰ تا ۶۰ درصدی عاید صاحب مزون می‌شود.
وی معتقد است برای هر لباس عروس بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ هزار تومان دستمزد به خیاط داده می‌شود که هنگام تسویه حساب با مشترین این مبلغ بیش از ۵۰ درصد گران تر محاسبه می‌شود. همچنین یراق آلات، نگین، مروارید و کریستال در مزون‌ها به صورت فله ای خریداری می‌شود که با قیمت مناسبی برای خریدار تمام می‌شود. این در حالی است که برای مشتری رقم قابل توجهی رقم می‌خورد.
در حال حاضر هر لباس عروس بین یک میلیون و ۲۰۰ تا ۴ میلیون تومان دوخته می شود که به طور متوسط ۵۰درصد این هزینه سود خالص برای صاحب مزون به شمار می‌رود. اگر با این حساب یک مزون متوسط ماهانه ۴مشتری ۲ میلیون تومانی داشته باشد ۸میلیون درآمد دارد که ۴میلیون تومان آن به عنوان هزینه‌های جاری محاسبه می شود البته بیشتر مزون‌ها به تولید انبوه تمرکز داشته و تقریباً ۲۰ لباس در ماه تولید می‌کنند. متوسط قیمت این لباس ها یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان است. با این حساب ۱۲ میلیون دیگر هم به میزان درآمد آنها اضافه می‌شود.
بررسی های میدانی نشان می‌دهد که یک مزون متوسط با هشت نفر نیروی کار بین ۲۵ تا ۳۰ میلیون تومان در ماه درآمد دارد که نزدیک به ۵۰ درصد آن صرف هزینه‌های جاری، اجاره مغازه، دستمزد و حقوق کارگران می‌شود، البته در برخی ماه‌های سال مزون لباس عروس در رکود کامل و حتی تعطیلی به سر می‌برد. به همین دلیل هزینه دوران رکود باید در دوران رونق تأمین شود.
منبع:
