بخش بزرگی از بچگی همه ما را عروسک هایمان رقم زدند. بچه ها برای عروسکها مادری میکنند، خودشان بزرگ می شوند و توی دنیای کودکیهایشان عروسکهایشان را هم بزرگ میکنند. سیده زهرا موسویان یک مادر است از آن مادرهایی که این روزها دلش خواسته در بچگی کردن و مادری کردن بچه ها سهم داشت باشد و به کودکانگی هایشان رنگ و رویی تازه ببخشد. حال و هوایی که شاید تا بیش از این کمتر میشد آن را بین عروسک ها و اسباببازیهای بچهها پیدا کرد. او کار عجیب و غریبی هم نمیکند فقط کامواهای رنگیاش را برداشته و با میله های بافتنی اش برای بچه ها رویاهای رنگی رنگی میبافد و برایشان عروسک می سازد. عروسک های بافتنی ای که برخلاف نمونه های بچگی ما کمی متفاوت تر و مهربان تر به نظر میرسند. خانم موسویان میگوید در این ایام عروسک سازی برای او شاید شبیه چیزی است که لا به لای دانه ها بافتنیاش بشود دغدغههای فرهنگی خودش را هم جا بدهد و با زبان عروسک ها از آن برای دیگران بگوید.
هیج وقت بافتنی را دوست نداشتم
بافتنی بافتن تقریبا جزو اتفاق هایی است که همه دخترهای ایرانی نه از سر علاقه که در عمرشان به واسطه درس حرفه و فن راهنمایی میل به دست گرفتن و دانه انداختن هایش را تجربه کرده اند. تجربه ای که بعد ها می تواند جزو تفریح های لذت بخش دنیای دخترانه به حساب بیاد. حالا این تفریح لذت بخش گاهی اوقات ماحصلش می شود یک شال گردن زمستانی و گاهی دیگر یه کلاه بافتنی. اما ماجرای سیده زهرا موسویان با عالم بافتنی کمی متفاوت تر به نظر می رسد. او بر خلاف تصور اصلا به هنر بافتنی علاقه نداشته و جزو آن دسته از آدم هایی نبوده که تفریح پاییز هر سالش بافتنی بافتن برای روزهای زمستان باشد.«اتفاقا من اصلا به بافتنی علاقه ای نداشتم ولی از همان اول عروسک سازی را خیلی دوست داشتم تا اینکه چند وقت پیش در تلگرام با گروهی آشنا شدم که در آن آموزش عروسک بافتنی می دادند. از طریق تلگرام دو ماه آموزش دیدم و عروسک بافتنی را یاد گرفتم و از آنجایی که از آن دست افرادی نیستم که در یک چارچوب خاص کار کنم خودم در مدل بافتن عروسک ها تغییر ایجاد کردم و به چیزی رسیدم که در حال حاضر می بینید.»
آرمیتا مثل پری
اسم عروسک هایش را عقیق گذاشته اسمی که می گوید نام یکی از شاگردانش در دوره تدریس بوده است. یکی از اولین عروسک هایی که خانم موسویان شروع به بافتن آنها کرده یک پری دریایی بوده است. عروسکی که مدام موقع بافتن او را به یاد آرمیتا رضایی نژاد می انداخته.« یکی از اولین کارهایم یک پری دریایی بود. عروسکی که موقع بافتن آن همه اش به یاد آرمیتا دختر شهید رضایی نژاد بودم. وقتی که کار ساختن عروسک تمام شد هر طوری بود آن را به دستشان رساندم. بعدها مادر آرمیتا گفت که آرمیتا چقدر این عروسک را دوست داشته است.»
هدیه حضرت زینب(س) به بچه های شهدا
حکایت ساختن عروسک ها به همین جا ختم نمی شود. بعد از ساختن عروسک پری دریایی و بافتن آن ها به یاد آرمیتا یکی دیگر از اتفاقاتی که به بافتنی های خانم موسویان رنگ و بویی دیگر می داده ، بافتن عروسک برای دختران شهدای مدافع حرم بوده است. عروسک هایی که طبق گفته خانم موسویان از همان اول قرار بود هدیه ای از طرف حضرت زینب(س) برای بچه ها باشد.« یکی از کارهایی که من انجام دادم این بود که به نیت یکی از بچه های شهدای مدافع حرم شروع کردم به عروسک بافتن تا آن را هدیه کنم. بعد از آن هم خواستم که بگویند این عروسک هدیه حضرت زینب(س) است برای بچه ها.» عروسک های خاصی که بعدا به یاد اسم یکی از دختران شهدای مدافع حرم اسمش را«بشری» گذاشتند. به شکلی که خانم موسویان می گوید هرکس از این عروسک سفارش بخواهد آن را با اسم بشری صدا می زند.
عروسک هایی با چادر و روسری
آموزش حجاب به دختر بچه ها همیشه جزو دغدغه های اصلی سیده زهرا موسویان بوده است چیزی که نهایتا میشود رد و نشانه های آن را در عروسک ها وکارهای او پیدا کرد. عروسکهای مجبه ای که بر خلاف نمونه های قبلی ای که ما از آنها سراغ داریم یک تفاوت بزرگ دارد.«من برای عروسک ها هم روسری درست می کنم و هم مو تا بچه ها وقتی این را می ببیند متوجه بشوند که با وجود داشتن مو و قشنگی باز باید آن را بپوشانند. اسم یکی از عروسک هایی که درست می کنم غنچه است؛ عروسکی که برای دخترم درست کردم. فکر می کنم دخترها باید از همان خردسالی با حجاب آشنا و به آن علاقهمند شوند. مثلا با ذوق و سلیقه خودشان برایشان روسری و مقنعه خرید و حتی برای عروسک مورد علاقه شان هم روسری تهیه کرد. من حتی وقتی غنچه را برای دخترم درست به دخترم گفتم غنچه وقتی بزرگتر شد باید دست ها و پاهایش را هم بپوشاند.»
پهلوان پوریا به جای بن تن
خانم موسویان در کنار همه کارهایی که می سازند عروسک مشاغل مختلف را هم درست می کنند تا جایی که یکی از عروسک هایی که مدام دست به دست شد عروسک یک روحانی بود.«یکی از دوستانم که همسرش روحانی بود از من خواست که یک عروسک برای او بسازم و ساختم موقع ساختن هم به خاطر حساسیت هایی که درباره لباس روحانیت وجود دارد نگران بودم ولی بعد از اینکه کار تمام شد خدا را شکر بیشتر افراد خوششان آمد از آن استقبال کردند.» جالب اینجاست که خانم موسویان در کنار ساخت عروسکهایی که برای دختر بچه ها ساخته است به فکر پسر بچه ها هم بوده او یکی از بهترین عروسک هایی که تا به حال ساخته را عروسک«پهلوان پوریا» می داند کاری که آن را برای پسر خودش درست کرده است.« بیشتر کارتنهایی که الان برای بچه ها درست میشود شخصیت هایی مثل بن تن و مردی عنکبوتی است کارتن هایی که من خودم شخصا به بچه هایم اجازه نمیدهم آنها را تماشا کنند. برای همین یکی از کارتن هایی که پسرم خیلی آن را دوست داشت شخصیت پهلوان پوریا بود که آن را برای پسرم ساختم و خودم فکر می کنم یکی از کارهایی است که خیلی دوستش دارم.