داستان قدیمی مسابقه خرگوش و لاکپشت را هرودوت به ازوپ نسبت داده است. ازوپ نویسنده اسلاو تباری بود که حدود سال ۶۲۰ قبل از میلاد در یونان باستان زندگی میکرد. ازوپ داستانهای پندآموز جالبی دارد، اکثر این داستانهای ساده و کوتاه به بخشی جدایی ناپذیری از ادبیات ملل تبدیل شده تا جایی که حتی مولانا و ناصر خسرو هم برخی از افسانههای ازوپ را به شعر درآوردهاند. داستان روباه و زاغ یا خرگوش و لاکپشت از نمونههای شناخته شده این آثار در ادبیات فارسی است. مسابقه خرگوش و لاکپشت برای نسل ما خاطره انیمیشنهای دوبعدی دهه شصت را زنده میکند، رقابتی است که علیرقم تقاوت زیاد خرگوش و لاکپشت در حرکت، در نهایت به شکست خرگوش تند و تیز میانجامد.
اصلا قصد نداریم با اشاره به این مطلب شما را نصیحت کرده یا به صبوری دعوت کنیم، داستان خیلی جدیتر از حکایتهای پندآموز ازوپ است. هر کسبوکاری که در فضای رقابتی فعالیت میکند در حال رقابت با چندین خرگوش زرنگ و لاکپشت صبور است، کسبوکارها در اثر رقابت، رشد کرده و توسعه مییابد اما کم هم نیستند کسبوکارهایی که در فضای همین رقابت حذف میشوند. حالا رقابت بد است یا خوب؟ رقابت لازمه حیات هر کسبوکار است و برای رقابت نیاز به دانشی دارید که بدانید چرا باید رقابت کنید، با چه کسی باید رقابت کنید و چگونه و در چه زمانی؟ دقیقا مانند لاکپشت داستان ازوپ که میدانست با چه کسی قرار است مسابقه دهد و چرا، و از همه مهمترین اینکه به چه چیزی تکیه کند تا برنده شود.
کسبوکارهایی که رقبای زیادی دارند راه سختی پیش رو خواهند داشت و کسبوکارهایی که رقبای کمی دارند، راه خیلی خطرناکی! پس یا شما رقبای زیادی دارید یا خواهید داشت اگر غیر از این دو مورد هست اصلا نردبانتان را به دیوار اشتباهی گذاشتهاید و تلاش بیشتر شما را زودتر به جایی خواهد برد که کسی منتظرتان نیست. برای دچار نشدن به این حالت قبل از شیرجهزدن وسط چالشها، ایده کسبوکارتان را اعتبارسنجی کنید. فصای کسبوکارهای اینترنتی یک فضای کاملا رقابتی است، یعنی برای ماندن و بردن باید بتوانید رقابت کنید و برای رقابت کردن نیاز به چیزی هست که شما را از سایرین متفاوت کند یعنی مزیت رقابتی.
آدام اسمیت معتقد است که رقابت در تجارت تخصیص منابع است به ارزشهای قابل ارائه و کاربردی. پس مزیترقابتی عبارت است تمرکز منابع به مجموعهای از عوامل، عملکردها یا تواناییها که کسبوکار شما را یک سر و گردن از سایر رقبا بالاتر نگه داشته و باعث میشود مشتریان اول شما را انتخاب کنند. ازوپ در داستان خرگوش تیزپا و لاکپشت صبور به همین نکته اشاره دارد که تمرکز بر مزیتها شما را قادر میسازد بتوانید از هر رقیبی پیشی بگیرید، اما در داستان خروگوش و لاکپشت از نگاه رقابت به نکتهی مهمی اشاره نشده است، این که مزیتهای رقابتی در کسبوکارها از ابتدا وجود ندارند، باید خلق شوند.
کارشناسان انواع مزیتهای رقابتی را برای کسبوکارها تعریف میکنند مثل مزیت رقابتی پویا، مزیت رقابتی پایدار و مزیت رقابتی نامشهود، مزیت ساده، مرکب و.. اما یک کارشناس بیبدیل کسبوکار به نام خانم ریتا مگگراث (Rita Gunther McGrathh) به نوعی از مزیترقابتی اشاره دارد به نام مزیت رقابتی ناپایدار. مکگراث مدرس و پژوهشگر ارشد دانشکده بازرگانی کلمبیا در امریکاست و شیوهای که او برای تعریف یک این نوع از مزیت رقابتی ارائه میکند به یکی از کارآمدترین رهکارهای تغییر و تعریف استراتژی تبدیل شده است تا جایی که الکساندر استرو والد نویسنده کتاب معرف خلق مدل کسبوکار درباره مزیت رقابتی ناپایدار گراث میگوید: سودآوری پیوسته در هر کسبوکاری مستلزم در پیش گرفتن این استراتژی جدید است.
مزیت رقابتی در کسبوکارهای اینترنتی شعار تبلیغاتی نیست، عملکردی است که مشتریان شما را متقاعد میکند از شما خرید کنند، شما را به دیگران پیشنهاد بدهند و به شما وفادار بمانند. مشتریان تا زمانی به کسبوکار شما وفادار خواهند ماند که مزیتهای رقابتی شما هم سطح یا بالاتر از انتظارات آنها باشد. مشتریان کسبوکارهای اینترنتی چند ده برابر بیشتر از سایر کسبوکارها در معرض تبلیغات و پیشنهادات قرار دارند. ذائقه و انتظارات این مشتریان پیوسته در حال تغییر و افزایش است. مدیران تجارتهای مبتنی بر وب به دنبال ثبات جایگاه تجاری خود هستند و به طور پیوسته ارزشهای خودشان را ارتقاء یا تغییر میدهند تا جایگاه و سهم خودشان از بازار را حفظ کنند.
بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران را تصور کنید، چرا اکثر مشتریان ترجیح میدهند از این فروشگاه خرید کنند، حتی اگر بتوانند کالا مدنظرشان را با همان شرایط در فروشگاههای دیگری پیدا کنند؟ پاسخ به این سوال ساده، اصلا ساده نیست. لازم است به سطحی از درک و مفهوم مزیت رقابتی برسید تا بتوانید مصداق آن را در کسبوکار خودتان پیدا کنید. برای ورود به حوزهای که در آن تجربه و دانش عمیقی ندارید یا باید پیشفرضهای زیاد را برای تسلط موضوع انتخاب کنید یا باید مجموعهای از قواعد متقاوت را به کار بگیرید.
منبع: