چند دهه قبل ناگهان مواد غذایی کارخانهای در ایران مد شد و همه دنبال خرید این مواد بودند، یکباره انواع و اقسام کنسروها و مواد کارخانهای وارد بازار شدند و با استقبال روبرو شدند حتی ربها، مرباها و ترشیهای خانگی هم قافیه را به محصولات کارخانهای باختند اما حالا چند سالی است که ایرانیها دوباره به موادغذایی طبیعی خانگی علاقمند شدهاند و برای همین، این روزها این موادغذایی بازار بسیار خوبی دارد.
در چنین شرایطی خانمهای خانهدار و با سلیقهای مانند «عالیه مختاری» و خواهرش دست به کار شدند و شروع به پخت و پز این مواد غذایی ارگانیک با شرایط و فوت و فنهای خاص خودشان کردند، فوت و فنهایی که همهشان حاصل تجربه است و باعث می شود بازار کار تولید محصولات غذایی در خانه رونق بگیرد.
درست کردن مربا، رب و بستههای سبزیجات درخانه یکی از پرسودترین مشاغل خانگی است که با عالیه مختاری به صورتی مفصل دربارهاش صحبت میکنیم.
تولید محصولات ارگانیک درخانه
خیلی از خانوادهها این روزها دنبال تهیه محصولات ارگانیک هستند، محصولاتی که به زبان ساده تولید کارخانه نباشند و مواد افزودنی از کنارشان هم رد نشده باشد،در بین این محصولات ارگانیک ، رب و مربای خانگی از مواد غذایی پرطرفدار است.
خانم عالیه مختاری و خواهرش از کد بانوهایی هستند که رب ومربای خانگی درست میکند واین محصولات ارگانیک را به همسایهها وتمام کسانی که آنها را میشناسند می فروشند:«راستش را بخواهید ماجرای درست کردن رب و مربا و میوه های خشک شده ازباغ مان در تبریز شروع میشود. خواهرم کشاورزی را دوست دارد ومعمولا میوههای مختلف ازجمله گوجه فرنگی، زرد آلو،سیب، آلو، هلو، گیلاس ، آلبالو و… را در این باغ پرورش میدهد، پرورش دادن این میوه ها برای ما آداب خاصی دارد. این میوه ها بدون سم و افزودن هر گونه مواد شیمیایی و هورمونی رشد میکنند و ما از آنها برای تهیه محصولاتمان استفاده میکنیم، البته دراین باغ ، ما سبزیهای مختلفی را هم می کاریم که آنها را پاک و خرد کرده تحویل مشتری هایمان میدهیم.»
به سلامتی شما
تهیه ی رب، مربا و درست کردن بستههای کوچک و بزرگ سبزی، شاید کارسادهای به نظربرسد اما این کارفوت وفن خاص خودش را دارد.
به قول عالیه خانم، درتهیه ی این مواد، سلامتی مشتریان مهمترین مسئله ای است که باید به آن فکر کرد:« با اینکه طرز تهیه رب و مربا را همهی خانمهای خانهدار میدانند اما خیلیها وقت نمیکنند این محصولات را با میوههای سالم، برای خودشان درست کنند پس به سراغ ما میآیند، من و کسانی که این کار را انجام میدهند همیشه باید حواسمان به سلامتی مشتریهایمان باشد، برای همین علاوه بر مصرف مواد اولیه ی کاملا طبیعی، باید زمان زیادی برای جدا کردن میوه های له شده و خراب از بین میوههایی که میخواهند رب یا مربا شوند صرف کنیم. ما هرگز میوههای لهیده یا خراب را برای رب یا مربا استفاده نمیکنیم،میوههایی که استفاده میشوند کاملا سالم و سرحال هستند به این ترتیب هم مربا و رب خوشمزهترمیشود و هم شما سلامتی مشتریانمان را تضمین کردهایم».
درست کردن مربا ورب بامیوههای سالم
درست کردن رب و مربا فوت و فن خاص خودش را دارد. اگر قرار باشد یک محصول طبیعی و خوشمزه داشته باشید باید باید طرز تهیه آن را به خوبی بدانید:«میوههای چیده شده برای مربا هرگز نباید مدت زمان زیادی در یخچال بمانند. خیلیها فکر میکنند برای تهیه مربا یا رب، باید بگذارند میوههایشان نرم شود. این درست نیست. میوهها به محض اینکه چیده شده و مراحل شستشو را طی میکنند باید تبدیل به مربا و یا رب شوند. برای تهیهی مربا بهتراست از نبات به جای شکر استفاده شود. با وجود نبات شاید مواد اولیه کمی گرانتر تمام شود اما مربا خوشمزه تر می شود. برای درست کردن رب هم خیلی ها گوجه فرنگیهای زیادی رسیده را جدا میکنند اما از این گوجه فرنگیها رب خوشمزهای که انتظارش را داریم در نمیآید. برای تهیه رب ، گوجه فرنگیهای رسیدهای که در مرز خراب شدن هستند دور ریخته میشوند. ما برای انتخاب گوجه فرنگی ها دقت میکنیم که نه کال باشند نه زیادی رسیده، این نوع گوجهها در وقت معینی چیده میشوند وزیادی در فضای باز یا در یخچال نگهداری نمیشوند. آنها بلافاصله پس از برداشت، برای تهیه رب آماده میشوند».
اول تست کنید، بعد بخرید
برای رونق گرفتن اغلب کسب و کارهای خانگی به خصوص تهیه مواد غذایی باید مشتریهای ثابت داشته باشید.«وقتی تصمیم گرفتم این کار را شروع کنم خیلی به درآمدش فکر نمی کردم، راستش را بخواهید درابتدا پیدا کردن مشتری کارآسانی نبود اما وقتی برای چند نفر رب ومربا وبسته های سبزی درست کردم وآنها از کارم تعریف کردند، تشویق شدم تا کارم را به افراد بیشتری معرفی کنم. ازآن به بعد، تمام محصولاتی که درست میکنم را به شرط تست میفروشم، وقتی افراد می بینند با همان دقتی که در تهیه مربا و رب برای خودم وخانوادهام به خرج می دهم، برایشان آشپزی می کنم ،مشتری ام میشوند».
مشتری را پیدا کن
شاید مشتریهای ثابت همیشه رب و مربا لازم نداشته باشند برای همین درتهیه ی رب و مربا و دیگر محصولات خوراکی که مواد افزودنی هم ندارند نباید زیاده روی کرد:«وقتی رب یا مربا یا حتی سبزی درست میشود بلافاصله باید به دست خریدارش برسد.من هرگز این محصولات را پیش خودم نگه نمیدارم. همیشه اول مشتری اش را پیدا میکنم، بعد درستشان می کنم. به علاوه همیشه مقداری از مربا و رب در خانه برای تست کردن مشتری هایم دارم که میتوانند بخورند و اگر دوست داشتند خریداری کنند. این کارها کمک می کند در درجه اول بدقول نباشم و تمام سفارشات را به موقع تحویل بدهم و مهمتر از آن، این که، مواد غذایی سالم را به دست مشتریهایم برسانم.با این حال گاهی مشکلاتی هم وجود دارد برای مثال مشتری سفارش مربایی را میدهد که از فصلش گذشته و یا من فرصتی ندارم به باغ بروم وآنها را بچینم. دراین صورت، اگر تمایل داشته باشند، میوه ها را از بازار روزبرایشان خریداری میکنم و یا شیشههای از قبل درست شده را به آنها میفروشم».
با مواد افزودنی خداحافظی کنید
یکی از مهمترین مشکلاتی که بر سر راه تولید محصولات غذایی خانگی قرار دادر نگهداری آنها در طولانی مدت است. این محصولات تا جایی که امکان دارد باید زود مصرف شوند اما راههایی هم وجود دارد که بتوان از کپک زدن این محصولات جلوگیری کرد:«محصولات خانگی ماندگاری زیادی ندارند برای همین باید زود مصرف شوند اما برای شکرک نزدن مربا در یخچال ، من به هر شیشه مقدار کمی آب لیموترش تازه اضافه می کنم و برای نگهداری رب هم نمک آن را زیادتر میریزم با این حال این مواد اگر بیش از حد بمانند خراب میشوند. اگر کسی میخواهد با مواد افزودنی مضر و غیر طبیعی خداحافظی کند باید این محصولات را به اندازه مصرفش درست کرده و یا خریداری کند».
رب ومربا دربستهبندی های جذاب
یکی از مهمترین راههای جذب مشتری در آخرکار بسته بندیهای بهداشتی وجذابی است که می توانید محصولات خوشمزه تان را درون آنها بفروشید.
بستهبندی مهمترین عاملی است که می تواند افراد را ترغیب کند تا از شما خرید کنند:«بستهبندی برای رب، مربا،میوه های خشک وسبزیجات بسیار مهم است، این بستهها علاوه بر پاکیزگی باید خلاقانه هم باشند.از طرفی ما هرگز محصولاتی را که تهیه میکنیم درون شیشه هایی که قبلا استفاده شده نمیریزیم چرا که این کار خیلی غیربهداشتی است. ظروفی که برای رب و مربا استفاده میشوند ظروف یک بار مصرف هستند با شکلهای متفاوت که میشود آنها را به صورت عمده خریداری میشوند. این شیشهها آنقدرمرغوب وجذاب هستند که خیلی از مشتریها آنها را بعد از تمام شدن رب یا مربا ، دوباره استفاده میکنند».
این روزها که مردم خیلی سخت اعتماد میکنند خانواده مختاری اعتماد خریداران مواد غذایی طبیعی و سالم را به خوبی جلب کردهاند
کم فروشی نمیکنیم
سود حاصل از پخت و پز رب و مربا و تهیه بستههای سبزی به مواد اولیه و بسته بندیهای شما بستگی دارد .قیمتها براساس موادی که استفاده میکنید تعیین میشوند:«قیمت هر ظرفی که فروخته میشود بستگی به هزینهای دارد که برای تهیه مواد اولیه صرف میکنیم. اگر این میوه ها را از باغمان بچینیم برای مشتری گرانتر تمام میشود اما اگر از بازارروزبخریم به قیمت پایینتری محصولان را میفرشیم.در فروش هم هر کسی هر چقدر لازم داشته باشد به او می فروشیم. مشتری را وادار نمی کنیم پنج یا شش کیلو ازما خریداری کنند،به هر کسی هر چقدر نیاز داشته باشد میفروشیم.
مهمتر از همهی اینها است که برای مشتریان ده تا بیست گرم اضافه تر ازآنچه خواستهاند میریزیم تا مبادا کم فروشی کرده باشیم.تمام اینها باعث می شود که محصولاتمان به فروش برسد ومشتری پیدا کنیم و زمانی که شما در این کار مشتری هایتان را پیدا کرده و رضایت آنها را جلب کنید میتوانید سود کنید. من به شخصه این کار را به تمام خانمهای خانه داری که نمی توانند بیرون از خانه کار کنند پیشنهاد می کنم چرا که شما در مدت کوتاه از یک کار ساده می توانید هم پول دربیاورید و هم لذت ببرید».
گلسا سادات بحری درهمشهری سرنخ