پولدارشو:
صد دانه یاقوت، دسته به دسته
دانههای قرمز انار علاوه بر زیبایی و خوشمزگی ، میتواند مقدمات یک کسب و کار پر سود و پر رونق را برای شما فراهم کند. پس اگر فکر میکنید پشتکار لازم را برای وارد شدن به حرفهی کشاورزی دارید؛ پروش انار میتواند گزینهی مناسبی برای شما باشد.
برای اینکه از کم و کیف این شغل مطلع شوید، با «حسن حبیبی» کسی که این شغل را از جد پدریاش به ارث برده و تا امروز آنرا سینه به سینه حفظ کرده، گفت و گو کردیم و او تجربهی۴۰سالهی باغداریاش را با ما در میان گذاشت.
ساوه، سرزمین مادری انارها
هر چیزی خواستگاهی دارد و با آن معروف میشود، هر شهری نمادی از خوراکی و سوغاتی دارد و تا اسم ساوه میآید، همه ذهنشان به سمت انارهای قرمز و دانه درشتی میرود که نماد این شهر است. شهری که به تنهایی میتواند انار ایران را تامین کند.
آقای حبیبی در روستای «قردین» شهرستان ساوه ، ۴۰ سال است باغداری انار میکند،« ۵۴ سال از خدا عمر گرفتهام و از وقتی که یادم میآید پدربزرگ و پدرم باغدار انار بودند، من هم بیشتر دوران خردسالی و کودکیام در همین باغها گذشت.
کم کم وقتی به سن کار کردن رسیدم، روی همان زمینها شروع کردم به کار کردن و چون از بچگی چم و خم کار را بلد بودم خیلی سریع توانستم کار را به دست بگیرم و باغها را حفظ کنم و آنها را گسترش بدهم. در منطقهی ساوه، باغداری انار رایجترین و اصلیترین شغل مردم است.
این منطقه به دلیل آب و هوا و خاکی که دارد برای پرورش درخت انار بسیار مناسب است، البته در مناطق سردسیری دیگر هم نهال انار، به خوبی عمل میآید و خوب محصول میدهد اما معروفترین انار ایران را از نظر مرغوبیت، شهرستانساوه دارد.
برای ما که سالهاست در ساوه ، زمین کشاورزی داریم و در این کارسابقه دار هستیم، راه انداختن یک باغ انار خرج زیادی برنمیدارد اما اگر بخواهید کار را با خرید زمین شروع کنید هزینهی راه اندازیتان بالاتر میرود. برای خرید زمین بسته به شرایط جغرافیایی، متراژ و مکانی که میخواهید در آن کار را شروع کنید هزینهها متفاوت است. اما اگر زمین داشته باشید میتوانید با سرمایهای حدود ۵۰ میلیون تومان آب، خرید نهال، سم پاشی، رسیدگی به درختها و در نهایت هزینههای کارگر را تامین کنید و کارتان را راه بیندازید.
نوع نهال را انتخاب کنید
ورود به هر کاری به آگاهی و اطلاعات نیاز دارد. اگر با علم به کاری که میخواهید انجام بدهید وارد شوید، درصد خطا و اشتباهات کمتر میشود و میتوانید از نتیجه و حاصلی که از کار می گیرید تا درصد زیادی اطمینان داشته باشید. در کارهای مربوط به کشاورزی نیاز به اطلاعات بیشتر احساس میشود چون با یک خطای کوچک ممکن است تمام محصول باغ از دست برود و شما متحمل خسارت و زیان زیادی بشوید. «برای شروع این کار، بعد از مهیا کردن زمین ، باید نهالی را که میخواهید خریداری کنید انتخاب کنید.
نهال انار به دو صورت در بازار وجود دارد. نهال «ریشه ای» و نهال «قلمه ای». این نهالها از لحاظ قیمت هیچ فرقی باهم ندارند و میتوانید هر یک از این نهالها را با قیمت سه تا پنج هزار تومان خریداری کنید. اما فرق مهمی که این نهالها باهم دارند این است که نهال ریشهای یک سال جلوتر از نهال قلمهای است، یعنی به دلیل داشتن ریشه، باغدار را یک سال در برداشت محصول جلوتر میاندازد و آسیب کمتری را در مقابل باد و باران و خطرات احتمالی دارد.
اما یک راه دیگر برای پیدا کردن نهال وجود دارد که شما را متحمل هزینه ای نمیکند. آن هم استفاده از نهالهای قلمه ای است وقتی که یک باغدار مشغول هرس درختانش است. میتوانید از قلمههای هرس شدهی درختان دیگر استفاده کنید، چون عموما باغبانها نیاز چندانی به این قلمهها ندارند و شما میتوانید با استفاده از آنها و کاشتن شان بدون هزینهی زیاد، قلمههای انار را داشته باشید و آنها را در زمین تان بکارید.
بهمن ماه، نهال بکارید
با اینکه میشود نهال میوه را در هر فصلی کاشت، اما به قول باغدارها هر نهالی فصلی دارد و اگر در همان فصل کاشته شود باری که میدهد بیشتر است، مثل نهال انار که می توانید از دی ماه کاشت آن را شروع کنید.
«فصل کاشتن نهال انار، بهمن ماه است. تقریبا اواخر بهمن که زمان خواب درخت است نهالها را در زمین میکارند. بهترین جنس خاک برای کاشتن نهال انار، «شن رز» است؛ در این خاک، نهال به خوبی رشد میکند و ریشه میزند. البته به جز زمان کاشت و جنس خاک، عوامل دیگری هم در رشد نهال موثر است و آن هم نوع و شیوهی آبیاری نهالها و رسیدگی مناسب به خاک است.
نهال انار، سه سال بعد از کاشت به بار مینشیند. در باغداری یک اصطلاح داریم که میگوید اگر«خدمت درخت خوب باشد». یعنی اگر خوب تقویت شود و به بار بنشیند به طور میانگین در هر هکتار ۲۰تن انار جمع آوری میشود که رقم قابل قبولی است.
سالی یکبار محصول دارید
در شروع هر کاری علاوه بر دانشی که در طول انجام کار به آن نیاز دارید، باید این نکته را هم در نظر بگیرید که بازدهی محصولی که قصد کاشت آن را دارید چقدر است. . « انار جزو میوههایی است که سالی یک مرتبه بار میدهد و به همین دلیل نگهداری و رسیدگی به آن بسیار مهم است تا محصول از دست نرود، چون به هر دلیلی، چه آفت، چه عدم سلامت آب و هر مسالهی دیگری، اگر شما محصول سالتان را از دست بدهید باید یک سال صبر کنید و این از نظر مالی برای شما بسیار زیانبار است.
بدترین چیزی که ممکن است سلامت محصول شما را تهدیدکند و باعث از بین رفتن محصول شود، این است که نهالی که خریداری کردهاید سلامت نباشد. نهالها ممکن است گاهی بیماریهایی را همراه خود داشته باشند که حتی اگر در یک نهال هم وجود داشته باشد،می تواند کل نهالها را درگیر کند. به همین خاطر، نهال را از فروشگاههای معتبر تهیه کنید تا اولین قدم حفظ سلامت محصول خود را مطمئن برداشته باشید و از نظر زمانی و مالی متضرر نشوید. این را به خاطر داشته باشید که سال اول، حساسیت نهالها بالاست و لازم است در کوددهی، آبیاری و رسیدگی به خاک آن دقت بالایی را داشته باشید و به قول معروف پای آب و خاکش بمانید تا نتیجهی درست را بگیرید.»
هزینههایتان را حساب کنید
«بعد از هزینهی زمین و خرید نهال، هزینههای جانبی دیگری هم وجود دارد که باید برای آنها برنامهریزی داشته باشید، از جمله، هزینهی کودهای شیمیایی و ارگانیکی که برای رشد نهالها به آن نیاز دارید.
این کودها را باید کیلویی تهیه کنید که هزینهی هر کیلو کود، ۵۰۰ تومان است. دادن کود و تغذیهی خاک در سال اول، بسیار مهم است چون زمانی که نهال از خاک خوب تغذیه کند، میتواند بار خوبی بدهد.
بعد از آن، هزینهی کارگرها مطرح میشود. اگر مساحت زمینی که دارید زیاد است و لازم است برای آماده سازی خاک، کاشتن نهال، کود دادن، آب گرفتن و هرس کردن از نیروی انسانی کمک بگیرید کمی هزینههایتان بالا میرود چون کارگر به صورت روز مزد هر روز بین ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان برای شما هزینه دارد.
اگر زمین شما تا یک هکتار باشد ،خودتان میتوانید با کمک خانواده این کارها را انجام دهید. اما بهتر است برای چیدن محصول از کارگر استفاده کنید تا محصولتان آسیب کمتری ببیند.
هر نفر میتواند در روز یک تن انار از درخت بچیند و شما با در نظر گرفتن زمین و محصولتان میتوانید تشخیص دهید به چند کارگر نیاز دارد.
بعد از چیدن انار، میتوانید هر کیلو از آن را بین یک هزار تا شش هزار تومان بفرشید، البته با نرخ امسال فروشندگان گاهی آنرا در بازار به قیمت ۱۲ هزار تومان هم به فروش میرسانند.
به همین دلیل اگر بتوانید خودتان در قسمت فروش هم فعال باشید، سود بیشتری به دست میآورید که از نظر مالی، رقم قابل توجهی به دست میآورید و با آن مبلغ میتوانید هم هزینههای جاری زمین را پوشش بدهید و هم برای خودتان درآمد خوبی داشته باشید.
چطور مجوز بگیریم؟
این روزها هرکاری مجوز مربوط به خودش را نیاز دارد و برای راه اندازی آن لازم است به اداره و ارگانی که آن حرفه تحت نظر آن فعالیت می کند بروید و مراحل گرفتن مجوز راهاندازی را طی کنید.«آن سالها که پدر من شروع به این کار کرد، هنوز گرفتن مجوز و این چیزها مرسوم نشده بود؛ چون اغلب افراد زمیندار بودند میتوانستند در زمین خودشان هر چیزی که دلشان میخواهد بکارند که در این شهرستان همه به کاشتن انار مشغول شدند، اما اگر امروز کسی بخواهد کار کشاورزی را شروع کند، قبل از اقدامی باید به جهاد کشاورزی منطقهی خود مراجعه کند و آنها را از تصمیمی که دارد با خبر کند.
بعد از آن با انتخاب زیر شاخهای که میخواهد در آن فعالیت کنید، باید فرمی که از طرف ادارهی مربوطه در اختیارش قرار میگیرد را پر کند. در این فرم، اطلاعاتی از جمله محصول مورد نظرتان برای کاشت، متراژ زمین و حتی نوع و شیوه آبیاری را هم باید درج کنید.
بعد از اینکه مجوز لازم را از جهاد کشاورزی دریافت کردید، لازم است به ادارهی بهداشت مراجعه کنید تا کارشناس این اداره با مراجعه به محل کار شما، سلامت خاک، آب و نهالهایی که قصد کاشتن آن را دارید تایید کند. بعد از انجام این کارها، میتوانید کاشت محصولتان را شروع کنید و خیالتان راحت باشد که بعد از به ثمر نشستن انارها، برای فروش آنها از سوی هیچ ارگانی با مشکل مواجه نخواهید شد.»
منبع:
سمیرا راهی در همشهری سرنخ