اراک – ایرنا – شهرستان محلات با چنارهای سر به فلک کشیده شهرتی تاریخی دارد و جلوه های طبیعت بکر این شهرستان در تابستان و پاییز چشم هر بیننده ای را به خود مجذوب می کند.
چنار
آوازه محلات از دیرباز با چنارهای عظیم الجثه گره خورده است و وجود چنارهایی با قدمت هزار ساله در این شهرستان گواهی بر این مدعاست.
قدیمی ترین درخت چنار شهر محلات که در میدانی با عنوان چنار جای گرفته، قدمتی ۱۲۰۰ ساله دارد و این درخت کهنسال و دهها اصله دیگر در اقدامات شهرسازی به دستور شهردار وقت عطاالله آقاخانی کاشته شد و این شهردار با نام پدر سبز محلات نام گرفته است.
درختان چنار در فصول سبز سال زیبایی چشم نوازی دارند، اما همین درختان در فصول سرد سال نیز علاوه بر زیبایی، خیابان ها را فرش می کنند و علاوه بر آن معیشت عده ای از خانوارها نیز به همین برگ های خشک وابسته است.
پاییز محلات
پاییز که به محلات سرک می کشد عده ای با وانت بارهای خود مشغول جمع آوری برگ های چنار از خیابان های شهر می شوند تا با فرآوری و تبدیل آن ها به کود، روزی خود را از طریق برگ ها تامین کنند.
کیسه های یک تا پنج کیلویی کودبرگ که در بازار موجود است و برای تقویت گیاهان و گل های آپارتمانی کاربرد دارد، محصولی است که از فراوری برگ های خشک ایجاد می شود و محلات یکی از کانون های تولید این کودبرگ هاست.
یکی از رانندگان جمع آوری کننده برگ های خشک در محلات با بیان اینکه رقم فروش این برگ ها به حجم جمع آوری شده بستگی داردگفت: هر بار برگ بین ۷۰ تا ۱۰۰ هزار تومان فروخته می شود و با شروع فصل پاییز و خشک شدن برگ درختان چنار کار ما نیز آغاز شده و با جمع آوری و تحویل برگ های خشک به کارخانه های تولید کننده کود برگ و گلخانه دار زندگی می گذرانیم.
وی افزود: گلخانه داران این برگ ها را داخل گودال های بزرگی انباشته می کنند تا به مروز زمان فاسد شود و پس از آن درصدی از کود حیوانی و مواد افزودنی دیگر به آن می افزایند و به عنوان غذای مقوی و مکمل برای گل های آپارتمانی به فروش می رسانند.
فرهاد لریجانی یکی از تولیدکنندگان کودبرگ ها که تولیداتش را به تمامی نقاط ایران ارسال می کند نیز به ایرنا گفت: برگ های چنار به واسطه وانت بارها از محلات و ملایر تهیه می شود و به واسطه آن سالانه حدود ۱۵۰ تن کودبرگ را تولید می شود.
وی با اشاره به نوسانات بازار افزود: به دلیل تغییر قیمت ها در بازار، در برخی موارد هزینه تولید با مبلغ فروش برابری نمی کند.
لریجانی بیان کرد: سالانه حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان برای تولید کود برگ توسط این کارخانه هزینه می شود اما، سود بالایی در پی ندارد.
وی، با بیان اینکه برگ ها به واسطه خودروهای سنگین ۴ تا ۵ تنی و همچنین وانت بارهایی که حجمی حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم دارند، تامین می شود، گفت: وانت بارها برای هر بار ، هزینه ای حدود ۶۰ تا ۱۰۰ تومان را دریافت می کنند و علاوه بر آن کیسه های کودبرگ نیز با قیمت دو هزار و ۵۰۰ تا سه هزار تومان به فروش می رسد و سود کمی عاید توزیع کننده و تولید کننده برگ های می شود.
این تولیدکننده کودبرگ با اشاره به اینکه حجم و میزان تولید مساحت و وسعت کارخانه را مشخص می کند، گفت: این کارخانه در حال حاضر با وسعت هزار و ۵۰۰ متر (هزار متر فضای باز به منظور ترکیب برگ ها با خاک و ۵۰۰ متر برای بسته بندی محصولات) تولید محصول دارد که متاسفانه هزینه تولید و فروش محصولات برابر است و سود قابل توجهی کسب نمی شود.
پارک سرچشمه محلات یکی از باغ های طبیعی کشور است که سال هاست به لحاظ ویژگی خاص و چشم انداز بی نظیر میزبان مسافران و گردشگران بسیاری است و وجود درختان چنار یکی از جاذبه های طبیعی این باغ محسوب می شود که قدمتی چند ده ساله دارند و مدیران این باغ برای حفظ این درختان و برگ های آنها تمهیدات خاصی را در نظر گرفته اند.
حضور گردشگران و افزایش تعداد آن ها باعث شده است که در سه سال اخیر مدیریت پارک تصمیم های جدید را اتخاذ کند.
شاهرخی مدیر این مجموعه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با تاکید بر اینکه به هیچ وجه اجازه جمع آوری برگ های درختان در پارک سرچشمه محلات داده نمی شود، افزود: در سه سال اخیر با نصب بنر و پلاکاردهایی در سطح پارک جمع آوری و فروش این برگ ها ممنوع اعلام شده چراکه جاذبه طبیعی پارک محسوب می شود و زیبایی مجموعه را دوچندان می کند.
شاهرخی افزود: قدمت استفاده از برگ چنار به عنوان مکمل های غذایی برای گیاهی و زینتی به سال های ۱۳۴۰ باز می گردد که صنعت تولید گل و گیاه در محلات راه اندازی شدو
وی گفت: برگ های درختان چنار شهرستان محلات به دلیل نداشتن آلودگی ناشی از دود خودروها و صنایع از مرغوب ترین نوع برگ های چنار هستند و از طرفی به دلیل اینکه کمترین میزان آفت و آسیب را می بینند برای تهیه کودهای گیاهی بهترین گزینه هستند.
مسئول فضای سبز شهرداری محلات نیز عنوان کرد: تعداد درختان چنار شهر محلات پنج هزار اصله درخت است که برخی از آنها قدیمی و برخی به تازگی کاشته شده است، اما با قدمت ترین درخت محلات چنار کاشته شده در میدان چنار شهر است که قدمت بالایی دارد.
ابراهیمی افزود: تعدادی از درخت ها پلاک گذاری شده است، اما در حال حاضر در صدد نصب DIS هستیم که با براساس آن درخت ها به واسطه نقشه جغرافیایی کد گذاری می شوند و نیازی پلاک گذاری نخواهد بود.
وی در خصوص جمع آوری برگهای چنار در فصول سرد سال گفت: عموما نیروهای خدمات شهری اقدام به جمع آوری برگ های چنار می کنند که بعد از جمع آوری به عنوان خاک برگ برای فضای سبز شهر استفاده می شود، اما در خصوص جمع آوری اشخاص و فروش آن به گلخانه داران و کارخانجات تولید کودبرگ اطلاعی ندارم.
با وجود اینکه بیشترین جحم برگ های چنار در شهرستان محلات به واسطه تصمیم مجموعه پارک سرچشمه جمع آوری نمی شود و مردم می تواند از این جاذبه طبیعی چشم نواز لذت ببرند، اما بخشی از برگ های درختان چنار موجود در سطح شهر جمع آوری می شود و با اندک قیمت فروخته می شود و معیشت خانواده ای به آن وابسته است.
منبع: